شرایط اقامه دعوا:
مطالبه وجه (طلب) به معنای درخواست دریافت مبلغی است که بر اساس قرارداد یا رابطه حقوقی (مانند قرارداد فروش، اجاره، قرض و ...) بر عهده یکی از طرفین قرار دارد. این دعوا زمانی اقامه میشود که یکی از طرفین به تعهد پرداخت خود عمل نکرده باشد.
شرایط اقامه دعوا عبارتند از:
وجود رابطه حقوقی معتبر: باید رابطهای مانند قرارداد یا سندی وجود داشته باشد که در آن تعهد به پرداخت وجه مشخص شده باشد.
عدم پرداخت مبلغ مورد تعهد: مدعی باید اثبات کند که طلب او توسط طرف مقابل پرداخت نشده است.
مهلت قانونی: باید دقت شود که مدت زمان مطالبه وجه منقضی نشده باشد.
مستندات قانونی: مطابق ماده 226 قانون مدنی ایران، اگر کسی به تعهد خود عمل نکند، طرف دیگر میتواند از دادگاه درخواست مطالبه مبلغ مورد نظر را کند. همچنین، بر اساس ماده 265 همان قانون، در مواردی که طرفین تعهد به پرداخت وجه داشته باشند، پرداخت آن الزامی است.
ادله و مدارک لازم:
- قرارداد یا سندی که تعهد پرداخت در آن ذکر شده باشد (مانند قراردادهای فروش، اجاره، قرض).
- مدارکی که عدم پرداخت وجه را اثبات کند، مانند رسیدها، حوالههای بانکی، مکاتبات، و مستندات بانکی. شهادت شهود، در صورتی که قرارداد یا تعهد شفاهی باشد و نیاز به تأیید آن از سوی شاهدان وجود داشته باشد.
نکات مهم در هنگام دادرسی:
لزوم اثبات تعهد پرداخت: اگر رابطه حقوقی میان طرفین بر اساس سند رسمی یا عادی باشد، اثبات این رابطه آسانتر خواهد بود. اما در مواردی که رابطه حقوقی شفاهی است، باید از مدارک دیگر مانند شهادت شهود استفاده شود.
توجه به مهلتهای قانونی: مطالبه وجه باید در مهلت مقرر قانونی انجام شود. بهعنوان مثال، در مورد چکها یا سفتهها، مهلتهای قانونی مربوطه باید رعایت شود.
احتمال تقسیط طلب: در مواردی که طرف مقابل ادعای اعسار کند، دادگاه ممکن است به تقسیط مبلغ محکومبه حکم دهد.